Van label naar liefde: taal in de zorg

Afgelopen week las ik tot mijn verbazing het verhaal op LinkedIn van Patrick Boon: “Dementerende of mensen met dementie?” Daarin schrijft Patrick: taal doet ertoe. In plaats van “dementerenden” zeggen we beter “mensen met dementie”, want dat benadrukt de mens achter de diagnose. Het verschil lijkt klein, maar maakt een wereld van verschil in menselijkheid en respect. Een bewuste woordkeuze die ertoe doet – zeker in de zorg.

En ik? Ik kan daar alleen maar volmondig ‘ja’ op zeggen. Want ook ik heb in het begin van mijn zorgcarrière die fout gemaakt. Niet uit onwil, maar uit onwetendheid. Totdat ik me erin ben gaan verdiepen. Door verhalen te lezen zoals die van Teun en Francien. Maar ook – en vooral – doordat mijn eigen omaatje dementie kreeg. Toen pas voelde ik écht wat het betekent als iemand die je lief is, stukje bij beetje verdwijnt in de mist van vergeetachtigheid, verwarring en verdriet.

En toch... daar dwars doorheen, bleef ze mijn omaatje. Met haar zachte glimlach, haar bezorgdheid om mij, haar liefdevolle blik. Ja, ze was soms boos of bang. Ja, ze wist het allemaal niet meer zo goed. Maar ze bleef een mens. Mijn oma. Geen 'dementerende'. Gewoon: mijn oma met dementie.

Ik schrijf deze blog doordat ik het verhaal van Patrick las, en omdat ik dacht dat we inmiddels wel beter wisten. Dat we al massaal de stap hadden gezet naar mensgerichte zorg. Maar helaas, dat blijkt dus niet altijd zo te zijn. En daarom wil ik met liefde herhalen: woorden doen ertoe. Niet alleen hoe we praten, maar ook hoe we schrijven. Als we onze taal veranderen, veranderen we ook onze kijk. En als we onze kijk veranderen, verandert onze zorg. En die verandering begint bij onszelf.

Want mensen met dementie zijn niet hun diagnose. Ze zijn iemands partner, ouder, vriend of vriendin. Ze hebben herinneringen, verlangens, humor en pijn. Laten we ze behandelen als mens. Altijd.

Ik hoop ergens dat mijn omaatje, daarboven tussen de wolken, nog steeds met me meekijkt. Dat ze glimlacht als ze ziet waar ik nu sta, wat ik mag doen, en hoe ik mijn hart volg in de zorg. Dat ze me soms een duwtje geeft als ik twijfel, en me beschermt als het even lastig is. Daarom – juist daarom – deel ik bij deze blog een foto van ons samen. Een klein eerbetoon aan de vrouw die mij zonder woorden zoveel leerde. Want alles wat ik nu doe, doe ik een beetje met haar hand op mijn schouder.

Ik sluit graag af met mijn favoriete quote, eentje die steeds terugkomt: “Elke golf begint als rimpel.”

Laten we samen die rimpel zijn. Voor een zorg vol liefde, begrip en échte aandacht.

Liefs, Broeder Bartje